شهرك فناوري
شهرک هاي فناوري به عنوان يکي از نهادهاي اجتماعي موثر در امر تجاري سازي و توسعه فنّاوري و به تبع آن، توسعه اقتصاد دانش مدار و اشتغال زايي تخصصي مورد توجه بسياري از کشورهاي جهان واقع شده است. شهرک هاي فنّاوري، محيط هايي مناسب براي استقرار و حضور حرفه اي کسب و کارهاي فناور توليدي، واحدهاي تحقيق و توسعه صنايع، مشاورين خبره و موسسات پژوهشي و آموزشي است که در تعامل سازنده با يکديگر به فعاليت هاي مرتبط با حوزه تخصصي شهرک اشتغال دارند. هدف نهائي اين هم نشيني، ايجاد هم افزايي و تجاري سازي فنّاوري و تسهيل فرآيند جذب، ارتقا و انتشار آن است به نحوي که تمامي و يا بخش هاي عمده اي از فعاليت هاي تجاري سازي فنّاوري در اين شهرک ها به صورت حرفه اي قابل انجام باشد. اهّم اين فعاليت ها شامل تحقيق و توسعه، توليد محصولات با فناوري برتر،خدمات آزمايشگاهي، استانداردسازي، بازاريابي و عمليات مشاوره اي براي توسعه بازار محصولات فنّاوري در عرصه توليد صنعتي و همچنين عرضه ساير خدمات تخصصي مي باشد. همکاري هاي بين المللي براي استفاده از تجارب جهاني و همچنين صدور محصولات و خدمات به بازارهاي فنّاوري جهان از اهداف راهبردي شهرک هاي فنّاوري است.
در کشور جمهوري اسلامي ايران با توجه به ماموريت هاي ويژه سازمان صنايع کوچک و شهرک هاي صنعتي ايران در ايجاد زير ساخت مناسب شامل امکانات فيزيکي و خدمات نرم افزاري به منظور توسعه فناوري و ارتقاي توان رقابت پذيري واحدهاي صنعتي و همچنين حمايت از واحدهاي فناور و دانش بنيان ، ايده هاي کارآفرينانه و تجاري سازي نتايج تحقيقات و همچنين ايجاد بستر مناسب تحقيق و توسعه و تسهيل فعاليت متخصصين و محققين ، با استناد به موارد قانوني، مطالعات ايجاد شهرکهاي فناوري به طور جدي از سال 78 در دستور کار سازمان و شرکتهاي استاني منتخب قرار گرفت.
تعريف شهرک فناوري: شهرک فناوري مجموعه اي است که ضمن فراهم آوري زير ساخت مناسب براي استقرار واحدهاي فناور توليدي ، خدماتي و مشاوره اي با گرد آوري و تجميع اجزاي دخيل در توسعه فناوري زمينه ارائه حمايت هاي نرم افزاري لازم جهت ايجاد کسب و کارهاي توليدي خرد،کوچک و متوسط مبتني بر فناوريهاي جديد را فراهم آورده و از طرف ديگر با اشاعه فناوريهاي جديد در کسب و کارهاي توليدي زمينه ارتقاي توان رقابتي و توسعه فعاليتهاي آنها را پديد مي آورد.
ضرورت ايجاد شهرک هاي فناوري :
* کسب وکارهاي توليدي(کسب وکارهاي خرد، کوچک و متوسط) به عنوان موتور محرکه اقتصادي محسوب مي گردند و نيازمند توجه و حمايت لازم مي باشند.
* با توجه به ماهيت کسب وکارهاي توليدي و عدم وجود منابع و امکانات در دسترسي مستقيم به فناوريهاي روز دنيا، سازمانهاي متولي دولتي مسئول فراهم آوري زير ساخت مناسب جهت خلق، توسعه و اشاعه فناوري در کسب و کارهاي توليدي مي باشند.
* وجود ضعف و خلا هاي فناوري باعث گرديده کسب و کارهاي توليدي نقش موثر و مورد انتظار در توسعه اقتصادي و توليد ناخالص ملي نداشته باشند.
* الزامات موجود دراسناد بالادستي شامل سند چشم انداز و برنامه هاي توسعه خصوصا برنامه پنجم توسعه، تاکيد ويژه در حمايت ازايجاد کسب وکارهاي مبتني بر فناوريهاي جديد و همچنين ارتقا توان رقابت پذيري کسب وکارهاي موجود دارد.
* سازمان صنايع کوچک به عنوان سازمان توسعه اي، متولي حمايت و توسعه ازحدود 99 درصد از کسب وکارهاي توليدي(صنفي و صنعتي) مي باشد و بر اساس ماموريتها و فعاليتهاي تعريف شده در اساسنامه سازمان مي بايست در خصوص توسعه فناوري در کسب وکارهاي توليدي اقدام نمايد.
* تکميل زيرساختها و توسعه خدمات نرم افزاري در شهرک هاي صنعتي
اهداف کلان ايجاد شهرک هاي فناوري:
* تسهيل و حمايت در نفوذ و اشاعه فناوريهاي جديد در کسب وکارهاي توليدي
* ارتقاء و بهبود ساختار کسب و کارهاي توليدي از طريق تجهيز آنها به فناوري هاي برتر
* نهادينه سازي و کارآمد نمودن فرايندهاي توليد، انتقال، جذب، بومي سازي و اشاعه فناوري هاي نوين
* استقرار نظام تجاري سازي و گسترش کارآفريني منجر به توليد ثروت در جامعه
* تسهيل ارتباطات و جريان دانش ميان نهادهاي دولتي، واحدهاي توليدي فناور، موسسات تحقيق و توسعه و مراکز آموزشي و پژوهشي و توسعه فعاليت آنها
* کمک به ايجاد و رشد کسب و کارهاي توليدي مبتني بر فناوري با تاکيد بر توليدکنندگان بخش خصوصي
* کمک به تحقق اهداف و اسناد بالا دستي (سند چشم انداز20 ، سند راهبردي توسعه صنعتي کشور،برنامه پنجم توسعه، سند توسعه علم و فناوري کشور و ... ) در حوزه توليد و صادرات محصولات دانش بنيان و با ارزش افزوده بالاتر
* کمک به توسعه اقتصادي مناطق و کل کشور
ماموريت هاي کلان شهرک هاي فناوري
* بررسي و رصد فعاليت کسب و کارهاي توليدي در حوزه تخصصي شهرک هاي فناوري و ارائه پيشنهاد و برنامه عمل توسعه و ارتقاي آنها
* کمک به ارتقاي دانش فني کسب وکارهاي توليدي به منظور رقابت در عرصه جهاني
* سازماندهي براي ارائه خدمات موثر و مورد نياز به کسب و کارهاي توليدي به منظور کمک به رشد آنها
* ايجاد زمينه مناسب فعاليت متخصصين و مشاورين در حوزه تخصصي شهرک
* ايجاد زمينه مناسب تحقيق و توسعه و انجام فعاليتهاي پژوهشي و تحقيقاتي کاربردي در زمينه تخصصي شهرک فناوري
* ايجاد و فضاي مناسب جهت تجاري سازي ايده ها
* تسهيل در امر انتقال فناوري
* تکميل زنجيره انتقال دانش و کاربردي نمودن آن از طريق ايفاي نقش واسط بين کسب و کارهاي توليدي و مراکز توليد علم ، دانشگاهها،پارکهاي علم و فناوري، متخصصين و مشاورين
* تقويت مزيت هاي موجود در منطقه و ايجاد مزيت هاي مضاعف با هدف توسعه محلي
* ايجاد قطب تخصصي و ارائه خدمات و حمايت هاي لازم به صنايع سراسر کشور با هدف توسعه ملي در زمينه تخصصي
* همکاري و تعامل موثر با مراکزپژوهشي ، علمي و دانشگاهي، پارکهاي فناوري و متخصصين در داخل و خارج از کشوربا هدف توسعه صنعتي در سطح منطقه اي ، ملي و بين المللي
ويژگي هاي شهرک هاي فناوري:
* قابليت دسترسي ساده به آن بصورت فيزيکي و مجازي
* داراي ساختار ستادي کوچک ولي توانمند و مديريت با تجربه در راهبري امور فناوري
* داراي توان تدارک امکانات و خدمات با ارزش افزوده بالا
* داراي زيرساخت هاي مناسب تأسيساتي و شهري و شبکه هاي ارتباطي و مخابراتي
* داراي دسترسي مناسب از قبيل اتوبان ، فرودگاه ، راه آهن
* داراي معماري نوين ساختماني و محيط آرام و دلپذير
* گرايش به خودگرداني در نگهداري شهرک و پشتيباني دولت در راهبري نرم افزاري
* بکارگيري حداکثر توان بخش خصوصي در تکميل اجزا آنها
* ايجاد آنها بر اساس نياز واقعي کسب و کارهاي توليدي به فناوري هاي جديد
* هم جواري با قطب هاي صنعتي ،دانشگاهي در کلان شهرهاي کشور
اجزاي شهرک فناوري
* مراکز خدمات فناوري و کسب وکار
* آزمايشگاه ها
* مراکز تحقيق و توسعه
* مرکز رشد
* بخش استقرار واحدهاي توليدي (اراضي ، کارگاههاي آماده)
* مرکز آموزشي
* مرکز فناوري اطلاعات و ارتباطات
* نمايشگاه
* مراکز عمومي و خدماتي
تبصره : اجزاي فوق الذکر برگرفته از الگوي عمومي شهرکهاي فناوري مي باشد. نوع دقيق اجزا و طراحي آنها بر اساس نيازهاي مخاطبين هر شهرک ، شرايط و ظرفيت هاي موجود در حوزه تخصصي و مطالعات مربوطه تعيين مي گردد.
نتايج مورد انتظار از ايجاد شهرک فناوري تخصصي
* اهميت صنايع کوچک و خوشه هاي صنعتي و لزوم حمايت فناورانه از آنها
* دستيابي به توسعه فناوري در صنايع کوچک از طريق شهرک هاي فناوري
* تجارت فناوري در بنگاه هاي کوچک و متوسط از طريق شهرک هاي فناوري
* کاهش دخالت و تصدي هاي اقتصادي دولت و گسترش فعاليت بخش خصوصي
* تمرکزگرايي يک فناوري به منظور استفاده بهينه از آزمايشگاه ها، کارگاه ها و ...
* جذب و هدايت سرمايه ها در راستاي ايجاد واحدهاي فناور
* ايجاد فرهنگ استفاده از خدمات مشاوره اي
* بهبود توان رقابتي واحدهاي صنعتي در بازارهاي ملي و بين المللي
* کمک به توسعه صنعتي و اقتصادي منطقه و کاهش نرخ بيکاري
مزاياي استقرار در شهرکهاي فناوري
جداي از برخورداري از مزيت هاي عام که به تبع استقرار در يک مجتمع سامان يافته متکي به دانش ، عايد مي شود واحدهاي فناور مستقر در شهرکهاي فناوري تحت پوشش سازمان صنايع کوچک و شهرکهاي صنعتي ايران از مزاياي زير برخوردار مي باشند:
* پرداخت بهاي حق بهره برداري از تاسيسات و امکانات زمين تخصيصي به صورت نقد و اقساط
* معافيت از پرداخت تمام يا بخشي از اجاره بهاي دفاتر مشروط به فعال بودن واحد بر اساس ارزيابي هاي ادواري
* تقدم در برخورداري از حمايت هاي مالي ، آموزشي و فني سازمان صنايع کوچک و شهرکهاي صنعتي ايران
* برخورداري از مزاياي قانوني شهرک هاي صنعتي ( مانند معافيت هاي مالياتي ، عوارض ساخت و ساز و ... )
* قرار گرفتن در شبکه ملي انتقال فناوري و دسترسي به ظرفيت هاي آن در سطح ملي و بين المللي
شهرك فناوري همدان
* مساحت شهرك:11 هكتار
* مشاور طراحي فاز 1 و 2: مهندسين مشاور فرنهاد
* كاربري اراضي: ساختمان مركز خدمات فناوري و كسب و كار،آزمايشگاه، واحدهاي R amp;D، واحدهاي فناور توليدي
چشم انداز شهرك فناوري همدان
شهرك فناوري همدان مركزي پيشرو در بهسازي، انتقال و توسعه فناوري شركتهاي توليدي و افزايش رقابت پذيري صنايع مبتني بر دانش، ايجاد محيطي جهت شناسايي و توانمنديهاي فناوري كشور در صنعت خواهد بود.